2016 XVII. ESPARTINEN MARTXA

martes, 31 de enero de 2012

Agate Deuna 2012


Otsailak 4, Agate Deunaren Koplak

Agate Deuna Berzpera degu
Euskal Herriko eguna,
Etxe guztiak kantuz pozteko
Aukeratua deguna.
Santa maitea gaur hartu dugu
Gure bideko laguna,
Haren laguntzak bete gentzake
egun hortako jarduna
La vispera de Santa Ageda es un día de fiesta para Euskal Herria. Todos al son de makilas, recorreremos nuestras calles y plazas, celebrando una tradición de años.
Iup ¡

viernes, 27 de enero de 2012

Lodosako Ikastola

Zorionak , Lodosa eta Sartaguda




Aurten Sartagudako Ikastolako 25. urteurrena ospatuko dugu. Horren harira hainbat guraso, ikasle, ikasle ohi eta Euskal Herriko hegoaldeko txoko honetako euskararen egoerarekin arduratuta dagoen jendea oro har, ikastola honen egitasmoa martxan jarri zutenei omenaldia egitea erabaki dugu. Haien ahalegin, tinkotasun eta lanari esker horren garrantzitsu eta beharrezko zaigun egitasmoa ongibidean jartzeagatik esker ona adierazi nahi diegu.




Baina, gaur egun gure eskualdean hezkuntza euskaraz jasotzeko dugun aukera bakarra, Ibaialde Ikastola, kinka larrian da. Ikastolaren egungo egoera ekonomiko latzak horren erranguratsua zaigun ospakizuna birplanteatzera behartu gaitu.




Gauzak horrela omenaldiaren xedea aldatu egin da. Hasierako asmoa lehen andereño, presidente eta aurreneko bost ikasleei Agate Deuna egunean omenaldi xumea egitea bazen ere, orain bertze helburu batzuk gehitu zaizkio egoerak behartuta: alde batetik dirua bildu Ibaialde Ikastolak aurrera egin dezan eta bertzetik seme-alabentzako euskarazko hezkuntza integrala aukeratzen duten gurasoek pairatzen duten hizkuntz-apartheida salatugura dugu. Horren erantzule nagusi dugu Nafarroako Gobernua, honek bere interesetarako baliatzen du Euskararen Legea Nafarroako jendartearen zati handi bat erabat baztertuz.




Ese año y como celebración del 25 aniversario de la Ikastola de Sartaguda, diferentes padres y madres de alumn@s, exalumn@s, así como personas sensibilizadas con la situación del euskera en este rincón del sur de Euskal Herria, decidimos que era el momento adecuado para rendir un merecido homenaje a aquellas personas que con su esfuerzo, tesón y trabajo consiguieron poner en marcha un proyecto tan importante y necesario.




Sin embargo, la realidad se impone y, a la par de esta alegría por una celebración tan significativa, la situación económica que actualmente atraviesa Ibaialde Ikastola y que hace peligrar el futuro de la única alternativa para la educación en euskera de la zona, obligó a replantear el acto.




Así, lo que en un principio iba a ser un pequeño homenaje que, coincidiendo con el día de Santa Agueda, se iba a realizar a la primera andereño, al primer presidente y a l@s cinco primer@s alumn@s de la ikastola, se ha convertido en un acto con el que, además de recaudar fondos para ayudar a Ibaialde Ikastola a salir de la situación actual, buscamos también denunciar el apartheid lingüístico padecido por aquell@s padres y madres que optan por una educación íntegramente en euskera para sus hij@s y la discriminación que estos padecen por parte de un gobierno de navarra que, pertrechado tras la Ley del Vascuence, ignora por completo a una parte importante de la sociedad navarra.

domingo, 15 de enero de 2012

Asko zor dizugu


“Estatu batekin, agian,
Euskara ez da salbatuko; baina
Estaturik gabe ziur ezetz”

Con un estado,quizás
el euskara no se salve;
pero sin un estado,no tiene futuro”
(Txillardegi)

Asko zor dizugu, Txillardegi. Egin duzuna zor dizugu, eta egiteko dagoena egitea zor dizugu.

Te debemos mucho Txillardegi. Te debemos todo lo que has hecho por Euskal Herria y también lo mucho que nos queda por hacer para conseguir tu utopia.

Euskal Herria helburu



TXILLARDEGI KONPROMETITUA, KOHORENTEA ETA EZINBESTEKOA


Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi politikari, hizkuntzalari eta idazlea urtarrilaren 14an hil zen etxean, Donostiako Antigua auzoan. Txillardegiren itzala oso luzea da Euskal Herriko politikagintza, hizkuntzalaritza eta literaturan. ETAren sortzaileetako bat izan zen, eta Altsasuko mahaiaren, Herri Batasunaren eta Aralarren sorreran ere parte hartu zuen. 1961ean erbesteratu egin zen, eta Frantzian eta Suitzan bizi izan zen. Baionan Euskal Idazkaritza sortu zuen, euskaltzale batzuekin batera. Euskara batuaren sorreran ere ezinbestekoa izan zen Txillardegi; Krutwig eta Mitxelenearekin batera, hura izan zen bultzatzaile nagusienetakoa. Baionan abiatutako elkarlanaren ondorio, ortografian eta morfologian oinarrizko arau batzuk adostu zituzten euskara baturako, eta 1965ean agiri batean argitaratu zituzten. Proposamen gehienak geroago Euskaltzaindiak onartu zituen Arantzazuko Batzarrean. Euskaltzain urgazle zen 1957tik, eta Euskaltzaindiko Ahoskera Batzordeko kide zen, 1993an batzorde hori sortu zenetik. Haren idazle ibilbidea ere oparoa da, eta euskal literaturan berrikuntza nabaria ekarri zuen Leturiaren egunkari ezkutua eleberriarekin; hori hartzen da euskal nobelagintza modernoaren sorreratzat. Jesus Mari Lasagabaster euskal literatur kritikari aitzindariak eman zion Leturia-ri lehen euskal nobela modernoaren izendapena edo titulua.


Txilardegik Euskal Herri osoaren eraikuntza lotu du.Bere ideiekin ados egon edo ez, iñork ezin dio ukatu hasieratik bukaerara izan duen koherentzia. Euskalgintzak era Euskal Herri euskaldunak galdu egin dute beren aita ponteko nagusia.


Con el 2012 nos ha dejado Txilardegi, una gran persona comprometida con Euskalherria y coherente con sus ideales hasta el final. Político con visión de futuro, escritor infatigable y difusor de la lengua vasca trabajó hasta el final con la esperanza de que todos los vascos y vascas formásemos una nación.


Txillardegi (1929-2012)

miércoles, 4 de enero de 2012

Uztarroze Truku-Jotzea



Biba hiru errege magoak. Meltxor, Gaspar eta Baltasar. Meltxor gurdizaina, Gaspar zorroztailea eta Baltasar gizonik zakarrena. Mutikoen garraxiak ziren lehen, neska-mutikoenak orain. Airea ebakitzen du erregei zuzendutako deiak, Irigoineko larrainetan, Iribarneko Bortiri-aldean. Goitik behera zabaldu da mezua. Artaldea zuzentzen duen akerraren seinale, trukua da doinuetan jaun eta jabe. Arrapaladan, errenkadan karriketan goiti ta behiti Truku, truka, ezkilak. Zinbaleak berriz bular-bizkarrean, ongi loturik txilinak. Han geratu ziren ahantzirik Izabarekiko mugako liskarrak. Mintxaten, patata errearen usaina lainoarekin nahastu da ilunabarrean.
Trukuak jotzeko garaia da Uztarrozen.


Vivan los Tres Reyes Magos. Meltxor, Gaspar y Baltasar. Melchor el carretero, Gaspar el afilador y Baltasar, el hombre mas feo. Ya se escucha el mensaje en las eras de Irigoine y en Bortiri de Iribarne. Cuesta arriba, calle abajo trucos, trucas y esquilas, cimbales que protegen las ligeras campanillas se han adueñado de enero. El joven año les ha recomendado que repitan el ritual. No vaya a ser que el invierno se olvide de que su tiempo es limitado. Las mugas con Isaba ya no conocen trifulcas. Mintxate ha de acoger en cambio el olor de patata asada cuando llegue la anochecida. En Uztarroz es tiempo de tocar los trucos.



martes, 3 de enero de 2012

Mendeurren ilun bat

500 urte bete dira Nafarroa konkistatu zutenik, eta zorigaiztoko gerteara horiek duela bost mendekoak badira ere, oraindik ari gara ondorioak pairatzen. Duela 500 urte Nafarroaren alde egin zuten gizonezko zein emakumezkoak izanik, ozenki esan nahi dugu Euskal Herriak baduela subirotasuna bereskuratzeko eskubidea.

Este 1 de enero del 2012 se han cumplido 500 años desde que conquistaron Navarra, y aún estamos sufriendo sus consecuencias. Recordando a todos los navarros y navarras que lucharon por la defenda de su tierra, queremos gritar alto que el Pueblo Navarro tiene derecho a recuperar aquel tesoro arrebatado: su soberania.

NAFARROA ESNATU ¡¡¡