2016 XVII. ESPARTINEN MARTXA

lunes, 26 de diciembre de 2011

Olentzeroren eskaera

Olentzerok Erronkarirentzat

eskola berri bat eskatu du.

Olentzero también ha pedido para Roncal

una nueva escuela.

Olentzero joan zaigu

mendira lanera

eta hurrengo urtean

Erronkarin

eskola berri bat

ikusi nahi du.

El próximo año

Olentzero una nueva escuela

quiere ver construida en Roncal.

viernes, 23 de diciembre de 2011

jueves, 22 de diciembre de 2011

Olentzero Erronkaibarrean

Olentzero joan zaigu mendira lanera... ... Burgin 6:3oetan


Olentzero eta Mari Domingi Kukulatik jaitsiko dira. Haurrak eta helduak udaletxeko plazan zain izango dira. Bertan, Ongietorria Olentzero eta Mari Domingiri eta kanta. Handik kalejira, okindegira (geldialdia gaztaina erreak jateko), eta ondoren frontoira. Hantxe amaitu. Luntxa eta opari banaketa .


Hator Hator mutil etxera... ...Erronkarin 6:00etan


Olentzero menditik dator. Haurrak eta helduak su handiaren inguruan Erronkariko zubian zai egongo dira. Karriketatik kalejira alaitsua. Errota elkartean Olentzeroren hitzak eta ume guzientzat opariak. Segidan herri osoarentzat luntxa.



Horra, Horra ,Gure Olentzero... ...Izaban 6:00etan.


Belagoatik etorriko da Olentzero. Izabako karriketatik kalejira musikarekin, txokolatada eta zinema aretoan Olentzerok opariak banatuko ditu.


El Olentzero la noche del 24 recorrerá las calles de Burgi, Erronkari e Izaba y , entre cantos y antorchas, nos recordará que el euskara es nuestra lengua.

EGUBERRI ZORIONTSUAK ETA URTEBERRION¡¡¡¡¡

miércoles, 21 de diciembre de 2011

Zorionak Euskal Herria

Olentzero gurea


Abenduaren 24ko ilunabarrean Olentzero gure herrietara helduko da, Neguko solstizioaren suarekin Euskal Herriko bazter guztiak argituko ditu. Gau magiko honetan Olentzerok gure nahiak eta ametsak beteko ditu. Euskaldunon herrian Euskara bizirik dagoela gogoratu nahi digu. Bera joango da, baina 25tik aurrera danok Olentzero bihurtuko gara. Horra, Horra Gure Olentzero¡¡¡

La noche mágica del 24 de Diciembre, Olentzero llegará a nuestro valle recordándonos que el pueblo del euskara sigue teniendo futuro.

sábado, 17 de diciembre de 2011

Ostegun euskalduna

Ikasturte honetan, ostegun euskaldunaren dinamika indartu eta egonkortu nahi dugu. Orain arte, ostegun euskaldunak noizean behin antolatu eta ospatzen genituen. Aurten, aldiz, hori finkotasun eta maiztasun zehatzarekin egin nahi genuke. Aek eta Euskara Zerbitzuaren irudikoz, Ostegun euskalduna ezinbesteko tresna da euskara ikasten ari direnei bere ikas-prozesuan laguntzeko. Izan ere, eskola orduetatik kanpo mintzapraktika egiteko aukera bat eskaintzen die. Baina, beste alde batetik, euskara erabiltzeko eremu hauek sortzea ere baliagarria bada ibarreko euskaldunok harremanetan jarri eta gure hizkuntza ohituretan aldaketak eragiteko.


Jueves euskaldunes una buena ocasión para vivir en eukara.


miércoles, 14 de diciembre de 2011

Nere lehenengo hitza euskaraz

Euskaraz biziko den herriaren itsasora heltzeko errekaren parte diren ur tanta ugari biltzen dira, elkarrizketaz elkarrizketa esku artean duzun lan honetan. Kazetari, ekintzaile, irakasle, alkate, antzezle, herri mugimenduko kide, bertsolari... Ez daude bi ur tanta berdin, baina denek dute euskaraz biziko den herriaren alde izan, egin eta eragiteko konpromisoa."



Cada euskaldun palabra a palabra, frase a frase vamos construyendo el universo del euskara en cada rincón de Euskalherria.

Olerkiak Nicaraguaren alde

Gaztelu Elkarteak antolaturik Isabel Garzia Hualde olerkariak kitarra soinuarekin bere poemak irakurri zituen Uztarrozen. Bera Nicaraguako "Sandino" ikastetxearen proiektua bultzatzen ari da.


La Asociación Gaztelu organizó una lectura musicada de poemas autobiográficos. Isabel Garzia Hualde, autora del libro de poemas "El entremado luminoso", apoya con la venta de su libro el proyecto Centro Sandino de Nicaragua.




lunes, 12 de diciembre de 2011

Mikel Markez eta Martikorena Izaban.




Abenduaren 8an 152 euskaltzale Mikel Markezen eta Martikorenaren abestiekin Euskalherrian bizi garela sentitu genuen Izaban. Arratsalde honetan euskaraz bizitzeko aukera izan genuen.


Las canciones de Mikel Markez y Martikorena nos recordaron que vivimos en Euskalherria. Fue una tarde mágica en la que recordamos nuestras raíces.






ESKOLA BERRIA ORAIN


ESKOLA BERRIA ORAIN

Guraso garenok, urtero-urtero ikusten dugu Erronkariko Eskolak ez duela eta ezin izango duela gaur egungo hezkuntza beharrei erantzuteko gaitasunik izan.

Kontzentrazio honekin bi gauza garrantzitsu aldarrikatu nahi ditugu: batetik, gure seme-alabek segurtasun baldintza hobezin batzuk betetzen dituen ikastetxe batean ikasteko duten eskubidea eta bestetik, egunerokotasunean hezkuntza-lanek eskatzen dituzten toki-beharrak bermatzea. Azken finean, ikastetxe egoki bat nahi dugu Nafarroako Foru Elkartean jada dauden asko bezalako bat


Desde nuestra perspectiva de padres y madres, vemos año tras año como el Centro Educativo de Roncal no responde ni tiene posibilidades de responder a las necesidades educativas actuales.

Reivindicamos el derecho de nuestros/as hijos/as a disponer de un centro educativo que cumpla unas condiciones óptimas de seguridad y garantice las necesidades de espacios que la labor educativa requiere día a día. Un Centro Escolar digno, como muchos que ya existen en la Comunidad Foral de Navarra.

! COLEGIO NUEVO YA !


viernes, 9 de diciembre de 2011

Hizkuntza politikoa burujabea


EHEk, berriz ere, garbi adierazi nahi du Vascuencearen Legeak aldaketa osoa behar duela. Hori baita, indarrean dauden bestelako hizkuntza politika menderatzaile eta erasokorrekin batera, euskaldunon hizkuntza eskubideen urratzaile. Beraz, errotik aldatu beharrekoa da. Bestela, egungo egoera aldatzetik urrun izanen gara, eta euskaldunok bigarren mailako herritar izaten jarraituko dugu, ez dugu euskaraz bizitzeko eskubiderik izango. Euskarak, biziraungo bada, lehentasuna behar du bere herrian, eta hori ofizialtasunaren eta kanpo esku hartzerik gabeko hizkuntza politika burujabearen bidetik baino ez da etorriko.
Honenbestez, Vascuencearen legea pikutara bidali eta herri euskaldunari hauspoa emango dioten hizkuntza politika burujabeak aldarrikatzeko EHEtik deituko ditugun elkarretaratzeetan parte hartzera deitzen ditugu herritarrak.
Abenduaren 15ean bertan jendarteratuko dugu aipatu legearen inguruan EHEk egiten duen hausnarketa.

Euskalherrian Euskaraz denuncia una vez más la ley actual del euskara que hace que los euskaldunes seamos ciudadanos de segunda en Nafarroa. Porque queremos vivir en euskara, tenemos que modificar esta nefasta ley del euskara. Acude el 15 de Diciembre a las convocatorias de protesta que hemos organizado para exigir el cambio de dicha ley.

Euskaraz bizi nahi dugulako, hizkuntza politika burujabea!
EUSKAL HERRIAN EUSKARAZ
Iruñean, 2011ko abenduaren 9an

Izan, egin, eragin


Euskal Herrian Euskaraz (EHE) herri mugimenduko eragile euskaltzaleak 30 urte bete zituen 2009ko azaroaren 4an. Dokumentalak, sortze garaitik gaurdainoko EHEko hainbat kideren bizipenak eta gogoetak jaso ez ezik, hauetan eta bide horretan bultza egin duten zenbait euskaltzalerenak ere jaso ditu; iragana gogoan hartuz, etorkizuneko erronkak marrazteko.

martes, 6 de diciembre de 2011

domingo, 4 de diciembre de 2011

Uskararen aldeko manifestua

EUSKARAREN NAZIOARTEKO EGUNA 2011


Urtebetetze festa da gaurkoa. Hemendik 10 egunera 25 urte beteko ditu hain maite dugun Vascuenceren legeak. Gure lege maite honek Nafarroa Garaia 3 zatitan banatu zuen, eremu euskaldun, español eta mistoa sortuz. Legearen bigarren atalean argi azaltzen den moduan, euskararen errekuperazioa, garapena eta babesa bermatu behar du, euskara nafar herritarron hizkuntza den aldetik. Berriz ere agerian geratzen da teoriak praktikarekin bat ez datorrela.

Murrizketak hain ugariak diren garaiotan, ez da harritzekoa euskararen alde lan egiten dutenen aurkako eraso ekonomiko zein politikoa; hurrengo urtetik aitzina bai euskaltegiei, bai euskal hedabideei eta bai euskararen aldeko kanpainei orainarte eskainitako dirulaguntzak nabarmen eginen du behera, hainbat kasutan ezerezean geratzen delarik.

Euskal hizkuntzarako garai txarrak datozela aurreikus badezakegu ere, gaur ez gara negar malkoetan itoko. Izan ere, bi aldarrikapen mota egin daitezke gaurko egunean. Bata, arestian aipaturikoan eta pesimismoan datza; agintarietaz kexu egitea da, “ley del vascuence”, diru-murrizketak eta antzeko bidegabekeriak salatuz. Bertzea, gure buruari begiratzean datza, hausnarketa eginez. Lehenengo diskurtsoa entzunda dugu sobera, beraz bigarrenaren haritik joko dugu. Gauza anitz hobetzeko badugu ere, ez dugu hain gaizki egin:

Jakin badakigu gure arbasoen hizkuntza errekuperatzea ez dela eginkizun erreza. Luze den bidea dugu aurretik. Uskara erronkariar karriketatik desagertzen hasi eta guztiz desagertu arte denbora anitx behar izan zen modu berean, erronkariar karriketan berriz uskararen zantzu batzuk entzutetik guztiz uskaldun bilakatu arte denbora ugari beharko dugu.

Hala bada, gaur xei eta dantza eguna da, eta ez kexatzeko eguna. Ahantzi ditzagun behingoagatik diskurtso pesimistak eta ekin diezaiogun uskara ibiltzera, erabiltzera eta berrerabiltzera, hau gastatzeko beldurrik izan gabe.

Estornes Lasak bere bertsoetan jaso zuen moduan,

“Erronkari-ko uskara il zeiku,
bai, baia, ibaxaren arima piztu da,
Ezkaurreko peña guzutik
kan dabila mundu guzutik,
ipuin kau, keben, kor eta kan,
ikasiren dokezu kantatan.”


El Euskara poco a poco va abarcando el terreno que le fue arrebatado. Sabemos que recuperar el habla de nuestros antepasados no es una tarea fácil, es un camino largo y fatigante, pero no por esto nos tenemos que venir abajo: desde que el uskara empezase a desaparecer hasta que lo hizo completamente pasaron muchos años, del mismo modo que desde que se empieza a escuchar un mínimo de uskara en las calles roncalesas hasta conseguir un entorno totalmente euskaldun necesitaremos muchos años.


“SE NOS HA MUERTO EL USKARA RONKALIAR,
SI, PERO, EL ALMA DE VALLE SIGUE VIVA;
DESDE LA PEÑA DE EZKAURRE
SE EXTIENDE A TODO EL MUNDO.
ESTE CUENTO, AQUÍ, ALLÍ Y MÁS ALLÁ
APREDERÁS A CANTAR.”

Izaban, 2011ko abentuaren 3a.

domingo, 27 de noviembre de 2011

Amaiurreko Gaztelua




Askatasun ametsa ez zen Noaingo larretan bukatu, 200 agramondar abertzale baino gehiago, Javier Belaz de Medranoren agindupean Amaiurreko gazteluan prest zeuden borrokarako. Gaztalauek, Leringo kondearen eta beamondarren laguntzaz, azken independentzia hondar hau setiatu zuten. Ia urte betez borrokatu ondoren, 1522ko uztailaren 22an amore eman zuten Amaiurreko abertzaleek.


El sueño de libertad no acaba en las campas de Noain. Más de 200 agramondeses, a las ordenes del capitán Javier Belaz de Medrano, se hicieron fuertes en la fortaleza de Amaiur. Los ejércitos castellanos, ayudados por el conde de Lerin e ilustres beamonteses, pusieron cerco a este reducto de independencia. Tras casi un año de lucha el 22 de Julio de 1522 se rindieron los patriotas de Amaiur


miércoles, 23 de noviembre de 2011

Mariskalaren harmarria


Mariskalaren harmarria



1522ko azaroaren 24an Simancaseko gazteluan eraila agertu zen.



El 24 de Noviembre de 1522 murió asesinado en El castillo de Simancas el Mariscal de Nabarra.






Pedro II Mariskalaren Historia



Nor zen zen Nafarroako Pedro IIa mariskala?


Joan Labriteko eta Katalina Foixko errege-erreginen garaiko Nafarroa erresuma burujabeko armada nafarraren buruzagia zen. Erresuma hori Albako Dukearen agindupeko armada gaztelauak konkistatu zuen 1512an. 1512ko konkistaren ondoren zenbait kontraeraso burutu zituzten erasotzaileak bidaltzeko. Bigarren saiakeran, 1516an, Pedro Nafarroako mariskala 1200 lagunekin hurbildu zen Nafarroa Beheretik. Erronkarin 120 erronkariar gehitu zitzaizkien. Baina zintzur haietan Cristobal Villalba koronelaren indar gaztelauak nagusitu zitzaizkien eta preso hartu zituzten mariskala eta beste buruzagi agramondarrak.Atienzako presondegian espetxeratu zituzten. 1518Ko maiatzaren 29an barkazio eskaintza egin zioten Espainiako Carlos I eta Alemaniako V.ari fideltasuna zin egitearen truke. Mariskalak uko egin zion. “Gero Simancas-eko espetxera eraman zuten. 1522Ko azaroaren 24an, bere semea Hondarribiko gotorlekuan borrokan ari zela, labankadaz hilda agertu zen bere ziegan, Nafarroako errege-erreginekiko fideltasuna mantenduz.



El mariscal Pedro II de Nabarra era el jefe supremo del ejército navarro en la Nabarra independiente que gobernaban los reyes Juan de Labrit y Catalina de Foix. Este reino fue invadido y conquistado por las tropas castellanas mandadas por el Duque de Alba en el año 1512. Después de la invasión del 1512, se llevaron a cabo varias contraofensivas para expulsar a los invasores. En el segundo intento de recuperación del reino acaecido en el año 1516 el mariscal Pedro de Nabarra pasó desde la Baja Navarra con 1.200 hombres. En Roncal se le unieron 120 roncaleses. Sin embargo en aquellos desfiladeros tropas castellanas al mando del coronel Cristobal Villalba derrotaron al ejercito nabarro e hicieron prisioneros al mariscal y otros jefes agramonteses. El mariscal Pedro de Nabarra y los agramonteses apresados fueron encarcelados en la fortaleza de Atienza. El 29 de mayo de 1518 se le hizo una oferta de perdón, a cambio de jurar fidelidad al Rey Carlos Iº de España y Vº de Alemania. El Mariscal la rechazó. Posteriormente fue trasladado a la prisión de Simancas. El 24 de noviembre de 1522, mientras su hijo luchaba en la fortaleza de Ondarribia, apareció acuchillado en su celda, manteniendo su fidelidad a los legítimos reyes de Nabarra.






domingo, 13 de noviembre de 2011

miércoles, 2 de noviembre de 2011

Ezabatu eta eukaraz bizi

Asimilazioaren aurrean,
ezabatu eta euskaraz bizi!


Asimilazio prozesua gelditzean jarri behar dugu lehentasuna beraz, euskaldun bakoitzak eta herriak. Euskarari lehentasuna emanez egin behar dugu bidea. Eta egoera iraultzeko bertatik bertara adostu eta sortutako hizkuntza-politika burujabea behar dugula aldarrikatu behar dugu.
Euskal Herriko paisaia linguistikoa erabat arrotza da oraindik, eta EZABATU ETA EUSKARAZ BIZI ekimena paisaia horri buelta emateko jaio da. Dagozkigun eskubideak aldarrikatzeko ez dugu gauaren babesik behar. Irria eta lanerako arropak soinean hartu eta inposatzen diguten paisaia linguistiko erdalduna iraultzeko deia zabaldu nahi dugu gaurkoan. Baita EHE-ren ikurra ahalik eta toki gehienetan marrazteko ere, euskaraz bizitzeko bidea egiteko prest gaudela adierazteko.



Nuestro entorno no habla euskara. Las paredes, las ventanillas, los rotulos, los servicios y la mayoría de los medios de comunicación hablan castellano. Debemos de luchar contra el proceso de asimilación que sufre nuestra lengua para que el euskara siga siendo una lengua viva.



EUSKALHERIAN EUSKARAZ


miércoles, 26 de octubre de 2011

domingo, 23 de octubre de 2011

Piriniotako Emakumeen XI.Topaketa





Aurten elkartu gara berdintasunean oinarritutako pertsonen arteko harremanez hitz egiteko asmoz. Eguneroko harremanetan desberdintasunean oinarritutako egoerak bizi ditugu, deserosotasuna eta haserrea sorrarazten digutena.Eta batzuetan ez gara ohartzen halako baten aurrean gaudenean. Topaketa honetan egoera horiei buruz mintzatu gara eta baliabideak eskuratu ditugu era konstruktibo batez aurre egiteko. Geure burua maitatzen eta baloratzen ikasi nahi dugu, hala nola egoera horiei mugak jartzen eta gure inguruan berdintasunean oinarritutako eta kalitezko harremanak sortzen.


Este año nos hemos reunido para tratar el tema de las relaciones interpersonales para la igualdad. En las relaciones cotidianas vivimos situaciones de desigualdad… Y a veces no sabemos identificarlas. En ese día hemos reflexionado sobre este tipo de situaciones, cómo hacerles frente y cómo adquirir herramientas para responder de forma constructiva. Queremos aprender a tratarnos bien y apelar a la responsabilidad de cada una para poner el límite ante estas situaciones y crear relaciones igualitarias y de calidad en nuestro entorno.

lunes, 17 de octubre de 2011

Hamaika gara gaur


Hamaika urtetan zehar Nafarroaren Erdialdeko Zonalde honetako bizilagunak euskaraz komunikatu izan dira. Oraindik ere hamaika toki eta herri-izen, hizkuntza adierazpen zein abizen bizi-bizirik daude.
Hamaika izan dira, era berean, gure herriak gainditu behar izan dituen sufrimendu eta oztopoak, gure arbasoen herentzia den hizkuntza, jaso dugun ondare historiko eta kulturala, bizirik mantentzeko egin diren ahaleginetan.
Hamaika izan dira azken urteotan, ilusioz eta iraunkortasunez, lan egin dutenak gure arbasoen hizkuntzaren lekukoa galdu ez dadin.
Hamaika gara gaur, gure sustraiak sentitzen ditugunok, betidanik berea izan den lur honetan Euskara bizitzen jarrai dezan nahi dugunok. Hamaika ere, kultur ondare preziatua den gure hizkuntzarekiko errespetua eta ardura eskatzen dugunok.
Hamaika lagunengan konfiantza ezarria daukagu, herentzia defendatuko dutelako uste osoa daukagu..

Muchísimos fueron los años en los que en esta tierra de la Navarra Media las gentes utilizaban el euskera para comunicarse. Todavía hoy nos quedan cantidad de nombres de lugares, términos municipales, expresiones del lenguaje y muchos de nuestros apellidos.
Muchísimos han sido también los sufrimientos y obstáculos que han padecido nuestros pueblos en el empeño de no desterrar una lengua que es uno de los patrimonios culturales e históricos más preciado,herencia de nuestros antepasados.
Son muchos los que en estos últimos años han trabajado, defendido y sostenido con su ilusión y perseverancia en no perder el testigo de la lengua de nuestros antecesores.
Somos muchos los que hoy sentimos estas raíces .Deseamos que el euskera habite en esta tierra que siempre ha sido suya. Muchas, las personas que pedimos respeto y cuidado para este legado cultural tan valioso como es nuestra lengua.

El proyecto de nuestra ikastola se inició en 1970

lunes, 10 de octubre de 2011

Albumak egiteko tailerra


Izen-emateak:
urriak 11 baino lehen.
Euskara Zerbitzua:
948-475150,
euskera@vallederoncal.es

Inscripciones:
En el Servicio de euskera antes del 11
de octubre:
948-475150 euskera@vallederoncal.es

Tafallako Ikastolaren proiektu berria



Hamaika urtetan zehar, gure arbasoena
gaur guztion eskutan dagoena
hamaika izan zirenak, hamaika gaur garenak
hamaika 11n bilduta denak
!!


martes, 27 de septiembre de 2011

Tafallan sortu den IKASTOLA


Garces de los Fayos Ikastola euskara eta euskal kultura ardatz nagusienak dituen gurasoen irakaskuntza kooperatiba bat da. Tafalla eskualdean D eredua eskaintzen duen ikastetxe bakarra da. Ikaslegoa Tafalla inguruko hamabost herrietatik dator Ikastola ikastetxe irekia, anitza, ez diskriminatzailea da, gizartean ematen diren aldaketa azkarrei eta heziketa premiei egokitzen dakiena, bertaratzen diren ikasleen aniztasunari erantzuteko gai dena bere hezkuntza proiektuan integratuz. Gure eginkizun nagusia, ikasle euskaldun, arduratsu, kritiko, autonomo, bizi diren gizartearekiko integratu zein konprometituak lortzea da, Garcés de los Fayos ikastola 1969an sortu zen Tafallako zortzi ikasleekin. Ikasturte honetan 2011-2012, 400 ikasle baino gehiago daude matrikulaturik. Dagoeneko 1997an handitu zen ikastola zatia txikia geratu da , hau dela eta aurtengo Oinez-eko etekin ekonomikoekin derrigorezko bigarren hezkuntzakoentzat eraiki berri bat egingo da.



La ikastola Garcés de los Fayos es el único centro docente de la comarca de Tafalla que imparte modelo D. Es un centro concertado al que acuden alumnos de quince localidades vecinas a la ciudad del Zidacos. La Ikastola comenzó su andadura en 1969 con ocho niños de Tafalla. En el presente curso 2011-2012 la matrícula supera los 400 alumnos. El centro escolar ha sobrellevado dos ampliaciones como consecuencia del continuo incremento de matrícula. La última obra y más ambiciosa se hizo en 1997, cuando los padres levantaron un nuevo edificio que, hoy por hoy, está saturado. El próximo 16 de octubre se celebrará en Tafalla la fiesta del Nafarroa Oinez cuyo objetivo será la recaudación de fondos para la construcción de un edificio para Educación Secundaria.

jueves, 22 de septiembre de 2011

Aralar gurea


Euskaldunok Aralar mendiari begira egon gara beti. Gure arbasoek kontaturiko istoriek gure oroimenean bizirik diraute. Haurtzaroan beldurtu ginen kobazulo batean bizi zen erensuge beldurgarri harekin eta nola ez , Mikel Aingeruak mamu erraldoiari burua moztu zionean izugarri poztu ginen. Betidanik Aralarrek euskaldunen sekretuak gorde ditu. Mendi honek euskararekin eta euskal kulturarekin konplizitate bat izaten jarraitzen du. Aralar gure mendia da eta batzen gaitu.

Aralar siempre ha sido un punto de referencia para todos los euskaltzales. Mitos y leyendas se mezclan entre hayas y dólmenes. Con alegría vivimos como el ángel de Aralar cortaba la cabeza a un terrible dragón que asustaba a los pobladores del lugar. Desde antaño Aralar ha guardado nuestros secretos. Ha tenido una complicidad con el euskara y la cultura vasca. Aralar es nuestro monte en el que nos reencontramos con Euskalherria.


martes, 13 de septiembre de 2011

Aezkoako Eguna 2011


AEZKOAko EGUNA
Gure ohitura zaharrak bereskuratzeko eguna ...
Ibarraren batasuna adierazteko eguna ...
Gure nortasuna finkatzeko eguna ...



ABAURREGAINA
irailak
18 septiembre



Un día de fiesta para todos los aezkoanos
que siguen manteniendo viva la cultura de un valle
.

jueves, 8 de septiembre de 2011

Euskara? Bai, nahi dut.


Uskara gurea delako,
Gure arbasoen hizkuntza uskara izan zelako,
Euskalherrian bizi nahi dugulako
,
AEKkarekin uskara ikastera noa.

Da un sí al Euskara.
Los Euskaltegis de Erronkari, Zaraitzu eta Aezkoa te esperan.


Euskara? Bai, nahi dut.




lunes, 5 de septiembre de 2011

Santa Maria Navarrese de Cerdeña

XI. mendean eta Antso III. Nagusiaren erregealdian, Mediterraneo itsasoan Nafarroako Erregearen alaba zihoan itsasontziak urperatze larri bat gainditu zuen. Amabirjinari eskerrak emateko. euskaldunok baseliza bat eraiki zuten Sardiniako kostaldean. Eraikin horren inguruan herrixka bat eraiki zen: Santa Maria Navarrese. Gaur egun arrantzaleen herri txiki hura gune turistiko garrantzitsu bihurtu da.


En el siglo XI, siglo en el que bajo el reinado de Santxo III el Mayor el reino de Navarra alcanzó su máximo esplendor, un navío navarro encalló en los acantilados de Cerdeña. En esta nave viajaba una hija del Rey que se salvó milagrosamente del naufragio. Agradecidos los navarros erigieron una ermita en honor a Santa Maria. En torno a la ermita se erigió la ciudad de Santa María Navarrese situada en la costa de Cerdeña.

miércoles, 31 de agosto de 2011

Ciudad Quetzal



Ciudad Quetzal Guatemala hiriburuaren inguruko hauzo bat da. Hemen ehun mila persona baino gehiago bizi dira baldintza gogorretan. Auzo honetan biolentzia izugarri handia denez, hilketak, bortxaketak eta bahiketak gertatzen dira egunero. Orain dela sei urte gazteek Bizitza eta Pakearen aldeko martxa antolatu dute eta Ciudad Quetzaleko hauzo guztiek parte hartzen dute. Martxa honetan egun batean jai giroa, dantza eta musika nagusitzen dira, Ciudad Quetzalen ere bakean bizitzea posible dela aldarrikatuz.

En Ciudad Quetzal es un barrio de la capital guatemalteca en el que viven alrededor de 100000 personas. Las bandas organizadas generan cada día violencia y terror en las calles. Desde hace seis años, la marcha a favor de la paz y la vida recorre las calles de Ciudad Quetzal diciendo que quieren vivir en paz y sin violencia
Xabier Zabala

martes, 23 de agosto de 2011

Bidankozeko sorginak


Xurgin xaistea/Bajada bruja




BIDANKOZE

Xurgin xaistea
Bajada de la bruja

Agorrilak 24 Agosto
Gau erdian / medianoche

orhipean aintzinako bizimodua


Orhipean 2011



ORHIPEAN

Orain dela ehun urte...
Cien años atrás
....

Bizibide eta Azturak
Oficios y tradiciones

Otsagi
Abuztuak 26-27 Agosto

jueves, 18 de agosto de 2011

Esker anitx Telesforo


Jean Bordachar idazleak Monzonen bizi aberatsa kuntatu dü eta nola borroka eraman züan Eüskal Herriaren alde. Memento azkarrak izan dira, Monzonen hego Eüskal Herritik joaitea, Burgoseko auzia edo ere ETAko militanteen arrestatzea. Nola ez aipa ere Monzonen kantoreak, famatüenak entzün dira: Itziarren semea, Lepoan hartu, Batasuna eta beste franko.

El escritor Jean Bordachar narró la historia vivida por Telesforo, ese gran hombre que en todos los momentos de us vida luchó por la unidad de Euskalherria.

4000 pertsona ikusle


4000 bat jente bildü zen Larrainen Telesforo Monzon pastoralaren ikusteko ! Arrakasta handia bildü dü eta giro ezinago honean iragan da.

Ikusgarri eijerra izan da, bortüko botz eijerrak entzün dira, dantza bereziak eta Monzon kargüa ezinago hontsa eraman düe Ximun Accoceberri eta Dominika Urrutik.


Unas 4000 personas se reunieron en Larraine para gozar de la pastoral que narró la figura del abertzale Telesforo Monzon. Entre canciones y danzas emergió de los puertos la figura de un lider que no conocía fronteras para Euskalherria

lunes, 15 de agosto de 2011

Kaskallueta Dantza Taldea Erronkarin





Txantreako Kaskallueta taldeak Erronkariko jaietan ekitaldi berezi egin zuen Euskal Kultura gurea dela aldarrikatzeko asmoz


El grupo de danzas Kaskallueta de la Txantrea realizó en las fiestas de Erronkari un pequeño recorrido cultural por diversos pueblos de Euskalherria.

jueves, 11 de agosto de 2011

ORREAGAKO GUDUA


Orreagako garaipena











778.ko abuztuaren 15ean Orreagako bataila iragan zen.


Historia sakona eta garrantzitsua da orduan gertatu zena: Zaragozatik Frantziaruntz bueltan zela Frankoen errege Karlomagnok Iruñea erre eta sakeatu zuen. Ondorioz mugaren bi aldeetako euskaldunak Orreaga inguruko mendietan elkartu ziren eta Pirinioetako malkarrak eta oihanak baliatuz Frankoen armada handia kolpatu eta garaitzea lortu zuten. Horrela euskaldunok gure independentzia eutsi genuen.


Orreagako batailaren garrantzia handia izan zen hortik gutxira ondotik sortu baitzen euskaldunon lehenbiziko egituraketa politikoa izan zena: Iruñeako Erresuma geroago NAFARROAKO ERRESUMA deituko zena.


Horregatik azken urteetan bataila hura oroitu asmoz elkarretaratzea egiten da abuztuaren 15ean Orreagan. Euskal independentziaren alde, Nafar estatuaren alde.

El 15 de agosto del año 778, tuvo lugar una batalla crucial para el devenir del pueblo vascón. Pocos días antes, el emperador franco Carlomagno, había incendiado la ciudad de los navarros, Iruña, tras no poder conquistar la plaza musulmana de Zaragoza. Acto realizado como castigo a los vascones por no haber apoyado la incursión del emperador cristiano en tierras musulmanas.. Esta victoria de Orreaga, única derrota conocida de los francos en esa época, significó la primera muestra de unidad vascona ante una agresión extranjera y el inicio de la creación del Reino de Navarra que, años después, aglutinó a todos los pueblos que hoy denominamos Euskalherria.

Cada año, en el collado de Ibañeta donde fue derrotado el poderoso ejército de Carlomagno, expresamos nuestro deseo de recuperar esa libertad arrebatada por la fuerza de las armas y proclamamos nuestro derecho a ser libres para volver a construir aquel estado libre independiente por el que tanto lucharon nuestros antepasados.

jueves, 4 de agosto de 2011

Larrainen, Telesforo Monzon omenduz






LARRAINEn

Abuztuaren 7an
Abuztuaren 13an


TELESFORO MONZON
pastorala

Telesforo Monzon - Gogoan zaitugu

Telesforo Monzonen biografia






Telesforo Monzón Ortiz de Urruela 1904ko abenduaren 1a Bergaran jaio eta1981eko martxoaren 9an Baionan hil zen. Gizon hau euskal idazle oparoa eta politikari trebea izan zen.


Bigarren Errepublikaren garaian EAJ-ren zuzendaritzan ibili zen eta Legebiltzarreko diputatu aukeratu zuten. Gerra Zibilaren ondoren, erbestera alde egin beharrean izan zen. 40 urte atzerrian egin ondoren, Hego-Euskal Herrira itzuli zen eta Herri Batasunaren sortzaileetako bat izan zen. 74 urte zituela, berriro Kongresurako hautatua izan zen eta terrorismoaren apologia egitea egotzita espetxeratu zuten.




Nahiz eta elaberrigintzan eta antzergikintzan idazle oparoa izan, osperik handiena eman zioten Pantxok eta Peiok musikatutako olerkiek. "Itziarren semea, Batasuna, Lepoan hartu eta segi aurrera, Kanta aberria, Aupa gizona, Kalera, kalera borrakalari kalera” abestiek nazionalismoa berpiztu zuen frankismoaren garaian.



Telesforo de Monzón y Ortiz de Urruela, escritor, político y líder nacionalista vasco nacido en Bergara en 1904,muríó en Baiona el 9 de Marzo de 1981.

Monzón fue un histórico dirigente del Partido Nacionalista Vasco durante la Segunda República y la Guerra Civil. En noviembre de 1934, fue elegido diputado al Congreso de los Diputado en representación de Gipuzkoa. Tras la contienda se vio forzado a exiliarse durante más de 40 años. A su regreso a Euskadi se convirtió en una figura de referencia del nacionalismo vasco y en uno de los fundadores de la coalición política Herri Batasuna. Diputado al Congreso en las primeras elecciones generales de marzo de 1979, fue juzgado y encarcelado por el delito de apología del terrorismo. En marzo de 1980, obtuvo el escaño de parlamentario en las primeras elecciones de Euskadi por la candidatura de Herri Batasuna.

La obra literaria de Monzón, realizada en euskera, comenzó a gestarse durante su exilio bajo su seudónimo de Olaso. Escribió libros de poesías, novelas obras de teatro. En 1966 ingresó en la Real Academia de la Lengua Vasca. Sin embargo, Monzón siempre será recordado por las letras de las canciones interpretadas por Pantxo eta Peio. Melodías como “Itziarren Semea, Batasuna, Lepoan Hartu eta Segi Aurrera o Bai Euskarari”, hicieron renacer el nacionalismo en toda Euskalherria .

viernes, 22 de julio de 2011

Erronkariko jantzi ezberdinak

Untitled from KOLDO on Vimeo.

Erronkariar janzkera eguna 2011















UZTAILAK 30 JULIO

DIA DE LA INDUMENTARIA RONCALESA


ERRONKARIAR JANZKERA EGUNA


2011

IZABA
ERRONKARIKO IBARRA

lunes, 18 de julio de 2011

Nafarroaren indar errebeldea

Konkista beten kronikoa


















1512ko Uztailaren 20an, Albako dukeak aginduriko gudaloste gaztelauak eta Leringo kondea burua zutela beamondarrak ere, Sakanan barrena sartu ziren. Uztailaren 25an, ia borrokarik gabe Iruñan sartu ziren. Abuztuko 1etik 15era erori ziren Zangoza, Erriberri, Tafalla, Irunberri, Lizarra eta Biana. Iraila hasieran, Villalba kapitanak Aezkoa, Zaraitzu eta Erronkari ibarrak mendean hartu zuten eta irailaren 9an, Tutera erori zen. Albako dukeak Donibane Garaziko gazteluan Gaztelako bandera jarri zuen irailaren 10an. Hau izan zen Nafarroaren kronika.

El 20 de julio de 1512 tropas castellanas comandadas por el duque de Alba y los beamonteses, encabezados por el conde de Lerín, invadieron Nafarroa penetrando por la Barranca. El 25 de Julio, sin apenas resistencia, sometieron Iruña. Del 1 al 15 de Agosto sucumbían las plazas de Zangoza, Erriberri, Tafalla, Irunberri, Lizarra y Biana. A comienzos de septiembre, el capitán Villalba sometió los valles de Aezkoa, Zaraitzu y Erronkari y el 9 de septiembre caería Tudela sitiada por las tropas de Alfonso de Aragón hijo bastardo de Fernando el Católico. El 10 de Septiembe, el pendón de Castilla ondeaba en el castillo de Donibane Garazi. Así aconteció la invasión y conquista militar del Reino independiente de Nafarroa.


martes, 12 de julio de 2011

Baretouseko ibarra





















Baretous Pirineo Atlantikoetako departamentuko Aramits Kantonamenduko harana da. Aramitsek (hiriburua), Arettek, Issorrek, Lannek, Ancek eta Leasek osatzen dute. Haran hau Biarnoko Bizkonderrikoa zen.

XV. mendean, dinastien arteko ezkontzak tarteko, Foix etxea Nafarroako tronura iristearekin batera, Nafarroako erregeek Biarnoko Bizkonde ere baziren. 1512An Fernando Katolikoak Nafarroa inbaditu zuenean Nafarroako erege-erreginak, Joan III Albreteko eta Catalina Foixko, Biarnora joan ziren ihesi. Fernandok Nafarroa militarki zanpatzen zuen bitartean Orthez bilakatu zen Albretekoen hiriburu.

Bi hizkuntza gutxitu mintzatzen dira Baretousen: biarnoera (gaskoiera), eta euskara Aramits, Geronce eta Aretteko zenbait auzo eta baserritan.

Baretous es un valle pirenaico perteneciente al Cantón de Aramits en el departamento francés de los Pirineos Atlánticos. Está conformado por las comunas de Aramits (la capital), Arette, Issor, Lanne, Ance y Leas. Este valle perteneció al vizcondado de Bearne,

En el siglo XV, debido a una serie de enlaces dinásticos, la casa de Foix llegó al trono navarro, con lo que los reyes navarros ostentaban también el título de vizcondes de Bearne. En 1512 Fernando el Católico invadió Navarra y los reyes Juan III de Albret y Catalina de Foix y su corte se replegaron a sus dominios de Bearne, desde donde se realizaron varios intentos de recuperar el reino de Navarra. Mientras Fernando sometía con la ocupación militar el reino de Navarra, Orthez se convirtió en la capital de los Albret
Dos son las lenguas minoritarias que se hablan en Baretous: el bearnés, tambien llamado gascon y el euskara que se habla en algunos barrios y caserios de Aramits, Geronce y Arette.



lunes, 11 de julio de 2011

Errepiderik ez zegoenean














Ezin dugu ahaztu “nazioarteko errepidea” 1973an ireki zela. Ordurarte Ernazko leporaino Izabatik oinez igotzen ziren. Gerra pasa ondoren, Hiru Behien Zergaren egunean mugaz bestaldean senide erbesteratuekin elkartzeko aukera zegoen argazkian ikusten ahal dugun moduan.

Hasta 1973, año en el que se inauguró la carretera, se subía andando desde Izaba hasta el collado de Ernaz. Esta fiesta del Tributo de las Tres Vacas era una buena ocasión para reencontrase con las personas que habían huido a Francia tras la guerra civil.

viernes, 8 de julio de 2011

jueves, 7 de julio de 2011

Hiru behiak















Izabako albaitariak aukeratu ohi ditu hiru abelburu onenak, eta abelburu horiek hortz-hagin, ile eta adakera berdintsuak izan behar dituzte.



El veterinario de Isaba ee quien elige las tres mejores reses, que deben tener igual dentaje, pelaje y cornaje.

miércoles, 6 de julio de 2011

Pax avant, Bakea aurrera














Ituna burutzeko, bi aldeek eskua emanda "pax avant" ("bakea aurrera") hitzak hiru aldiz esaten dute tradizionalki urteroko ekitaldian. Aintzinean, Ansoko ibarretik eta Zuberoatik San Martin ingurura joandako epaileak egon izan dira prozesuaren lekuko, auzokide neutral gisan.


Biarnotarrek, Frantziako bandera agerian dutela, eta erronkariarrek, haraneko ohiko jantziekin, bake konpromisoa berresten dute. Konpromiso hori modu sinbolikoan berresten dute: esku batzuk beste batzuen gainean jarri eta denek batera "pax avant, pax avant, pax avant" esaten dute. Elkarrekiko mendateak zaindu eta begiratuko dituzten zaintzaileak izendatu ondoren, herri bazkari alaia egin ohi dute.


Los bearneses, luciendo la bandera francesa, y los roncaleses, ataviados con los trajes típicos del valle, reanudan su compromiso de paz. Este se sella simbólicamente mediante la imposición de unas manos sobre otras y la expresión "pax avant, pax avant, pax avant" que todos repiten al unísono. Tras el nombramiento de los guardas que vigilarán y cuidarán de los puertos faceros, se celebra una animada comida popular.