Erronkariko ohitura zaharrak

Untitled from KOLDO on Vimeo.

Kebenkoren Manifestua 2011

Untitled from KOLDO on Vimeo.

Uskarari bai

Azken urte hauetan euskararen aurrerakuntza handia izan da Erronkaribarrean. Denbora luzez izandako ametsak hurbilago daude. Euskararen herria eraikitzen ari gara. Denok batera, euskaldun sentitzen garenok, euskaraz bizi nahi duen herria osatzen ari gara. Eta azkenik gure ibarrean berriro entzungo dira Fidelaren, Doroteoren eta euskal anitxen ahotsak. Euskararen geroa geu gara

Con ilusión afirmamos que cada día son más los jóvenes y niños roncaleses y roncalesas que se comunican en euskara. Entre todos y todas, estamos dando vida al euskara. El euskara tiene futuro y todos los que nos sentimos vascos estamos construyendo ya el pueblo del euskara que se extiende del Adur al Ebro.

USKARA BETI GURE AHO BIHOTZETAN dagoelako
ERRONKARIBARRA EUSKALDUNA DA.

2011 Maiatzaren 28an

USKARAREN EGUNA 2011
Uztarroze, Maiatzak 28


12:00 EKITALDIAREN HASIERA

Uskararen iragana, oraina eta geroa-ren antzezpena.
Artzain apurren dastaketa.

Representación teatral del pasado, presente y futuro del Uskara en el Valle.
Degustación de migas.

USKARA BETI, GURE AHO BIHOTZETAN

Zertrako duzu Uskara utzi

Zertrako duk Uskara utzi from KOLDO on Vimeo.

Uskara gure hizkuntza

“Gaurpenari ez zaio akabatan tenpra” dio esapide zahar batek eta Erronkaribarreko gazteok arbasoen hitza karriketan eta txoko guztietan zabaltzen ari gara. Uskarak bizirik irauten du.

“A la memoria no se le acaba el tiempo” dice un viejo refrán roncalés. Y los jóvenes del valle con nuestra palabra, estamos dando vida al uskara que hablaron nuestros mayores.

Maiatzaren 28an UZTARROZEn USKARA EGUNA

Uztarroze, Uztarroze

Uztarroze, Uztarroze
beti drak hik pena luze.
Erronkari, Erronkari
zertrako duk uskara utzi

Uztarroze, Uztarroze
me das mucha pena.
Erronkari, Erronkari
¿Por qué has perdido el uskara?

Uskararen Geroa

Hizkuntza ta etorkizuna guztiona izanen da ala ez da inorena izanen. Gure eskuetan daude borondate eta kemena. Biharko eguna argituko duen eguzkia ñir ñir lagunkoi da bortuaren zeru-mugan.

El idioma y el futuro será de todos o no será de nadie. La voluntad y el tesón corren de nuestra cuenta. El sol que iluminará el mañana se asoma ya entre juicioso y cómplice necesario en el horizonte del puerto.

ETORKIZUNA GUZTIONA DA.

Uskara orain

Txorro txio txioka, txorien mezuak, doinu galanta dario ibaiaren ur-emariari. Mintxateko arroila besoak airean, dantzarako prest ageri da. Itxaropena berpiztu da mendien batzarrean.
Haur eta gazteen ahotan euskararen dizdira. Jauzika, irriz Amuku. Xabalkoa ozenki kantuz. Algaran Berrobakotxa. Pozez ero Txaparrala.
Trankoz tranko, maldan gora, hizkuntzaren ospea doa. Doroteo eta Fidelaren altxorra oraingo honetan da askoren jabegoa.
Aintzindarien bidetik goaz, egun batean azkar, poliki hurrengoan, aurrera beti halere. Jende andanak egin du guztiz erronka garbia.

Los pájaros cantores difunden hoy alegres trinos. El caudal del rio en su continuo fluir hacia las tierras bajas se ve elegante en su ropaje de piedra y ramas. La foz de Mintxate, brazos al aire, está dispuesta para iniciar la danza. Ha renacido la esperanza en el batzarre de los montes.
Brilla otra vez el euskera en los juegos infantiles, en la karrikadantza de los jóvenes. Amuku es sonrisa entre salto y salto. Xabalkoa canción que transmite alargado eco. Barrobakotxa es interminable parranda y Txaparrala loca alegría.
Tranco a tranco va ascendiendo el prestigio del idioma. El tesoro de Doroteo y Fidela es ya patrimonio de muchos en los días que vivimos.
Siguiendo el sendero marcado por los pioneros, avanzamos ahora más rápido, luego más despacio pero siempre hacia adelante. Es multitud ya quien ha hecho la mejor y la más limpia apuesta.

Fidela Bernat-Pedro Ederra

Fidela Bernat

Uztarroze

(1898-1991)

Etxean trabajatan zunien?
Bai, mendian, eta haur bat titian eta beste bat sueloan, kor, mendian xoaitan gintzenian trabajatra, entelegatu duna? Nik egin diar atxurrareki... kori... eso ya me entiende? Atxurrareki eta onki, eta egita, entelegatu duna? Eta fajoak eramaiten gundia burian larraineala. Kan eltzukotan genia.

Bizi, Uztarrozen?
Bizi Uztarrozen, bai, mendian, karrote bateki ardien aintzinean, entelegaten duna? Bagunia guk azienda eta egitan gunia gazta et'oro eta oraino re eginen nia keben

Eta etxean amak... lan... trabajatan zren?
Amak tanbien, guziak mendiara, kan gizona solo eztia deusere, entelegatu duna? Baia laguntu... mendian, bidago anitx lan mendian, lurra eramaitan din anitx tenpra egitako guzia

Gizona ardiareki Erribra aldera?
Aa! Erribrara xoaitan zia gizona, Erribrara, eta gu neskatoak, bai, lumiak Frantziara espartiña egitra, baia gero xin zia gerra kan, eta baratu gintia urte bat edo bi akabartion gerra eta gero xoaitan gintia baia kontrabandoz xoan gindian behin.

Doroteo De Miguel - Josefa Karrika

Doroteo de Miguel

Uztarroze

(1894-1981)

Zure izena.
A! Nire izena, nola da, Doroteo de Miguel.

Uztarrotzekoa zara?
Bai, kebentik, zarra, zarra, ba ia, ia zarra.

Zenbat urte duzu?
Irorgeitalau... lau urte, ochenta y cuatro años ya.

Eta nola ikasi zenuen euskara
Ni? Len erran dur, nere ama beti mintzatan zara. Gero, ola, egitan nuan, irur urte ilik, eta keben zomait... nonbait... mintzatan zerbait... Gaztekuez... zomait, zomait entelegatan, pero mintzatako ez balio. Nola ni bai, nik kontserbatu duzu oraino Erronkariko... ni banu..., kebenik in du... in du Estornes... Ezagutan du José Estornes? Kori, eman... artu kolaxe. Zureki gisa. Len ere mintzatu. Eta makina polita... anitx, anitx aldiz eraban koieta... korti... Errunkariko ba ni ez(ag)utzen dur, bai, anitx onki zomait mazte zarrak... Isaban... eta keben ere bai... Oin da sei eo zazpi mazte zarrak pero guziak ilik urai.

Uskararen iragana

Paisaia eta jendea bat izan ziren noizbait. Mintzo berean zeuden uztarturik. Hautsi ezina zirudien katea. Enarak gora, ardiak behera...
Zeharkako haize bortitzak egun batez nahastu zituen bihotzaren taupadak.
Mendi, erreka, iturri, etxeek betiko beren fideltasunari eutsi zioten. Ele zaharrari ez zioten inoiz muzinik egin. Baina natura itzulipurdika jartzen duen elementurik ahulenak, gizakiak, galdu zuen burua.
Errekaren magalean lotan da errotaren oroimena. Denboraren eskutik alde egin dute lanbide zaharrek. Lainoa da lehena.

Hubo un tiempo en que las gentes y el paisaje tuvieron una misma identidad. La cadena de la vida diaria iba a durar una eternidad. Las golondrinas giraban al norte y los rebaños tomaban el camino del sur.
Pero un viento cruzado alteró el ritmo de los corazones.
Los montes, los ríos, las fuentes y las casas siguieron siendo fieles. Nunca le dieron la espalda a la vieja lengua. Pero el elemento más débil, aquel que es capaz de destrozar la naturaleza de la que se nutre, el género humano, perdió la cabeza.
Duerme el recuerdo del molino en el regazo del agua. De la mano del tiempo se han extinguido los viejos oficios. El pasado es niebla.

Uskara Egunaren leloa

USKARA BETI,

GURE AHO BIHOTZETAN

Uskararekin bat

Uskara eguna euskaltzaleen bilkura. Uztarrozen bat egingo dugu

Todos tenemos una cita con el Uskara en Uztarroze el 28 de Mayo.

Almadiak Ezkan